Himalaizm – sposób na życie czy śmierć?
Cała Polska z zapartym tchem śledziła ostatnie wydarzenia na Nanga Parbat, gdzie dwójka himalaistów (w tym Polak Tomasz Mackiewicz) rozpaczliwie błagała o pomoc w zejściu z powodu niesprzyjających warunków. Walka o przetrwanie, jak wiemy, nie do końca zakończyła się sukcesem. Akcja ratownicza prowadzona przez Adama Bieleckiego i Denisa Urubko tylko połowicze się udała, uratowano Francuzkę, jednak nasz rodak został na zawsze na ukochanej górze. Te wydarzenia spowodowały wiele dyskusji na temat himalaizmu, znalazło się wielu „specjalistów”, którzy lepiej wiedzieli, jak powinien zachować się człowiek i oskarżali ratowników o porzucenie Polaka. A jak tak naprawdę wygląda himalaizm od podszewki?
Kim są himalaiści i na czym polega ich pasja?
Himalaistów darzy się szczególnym szacunkiem. Ludzie postrzegają ich jako twardych, dzielnych o nienagannym kręgosłupie moralnym, szanujących się nawzajem i przestrzegających ustalonych reguł. Ich pasja wynika przede wszystkim z zamiłowania do wspinaczki, chęci podejmowania ryzyka dla realizacji „wyższych celów”.
Co czuje himalaista na wysokości, gdzie życie nie ma prawa bytu?
Zdolność oceny sytuacji i przetrwania będąc na wysokości 8 tys. m n.p.m. przy temperaturze oscylującej w granicach -50 stopni Celsjusza jest bardzo trudna. Na tej wysokości człowiek jest upośledzony intelektualnie, gdyż większość tlenu zużywają mięśnie. Pozostaje jedynie instynkt przetrwania. Jeden najmniejszy błąd lub nagłe załamanie pogody może doprowadzić do tragedii. Himalaiści balansują na granicy życia i śmierci. Będąc związanym z partnerem liną, zabezpieczającą są odpowiedzialni nie tylko za własne, ale również życie swojego partnera. Jest to tzw. braterstwo liny. Wymaga to bezwzględnego zaufania w stosunku do partnera.
Himalaista do samego ataku szczytowego z reguły dochodzi po kilkutygodniowej wspinaczce oraz żmudnej aklimatyzacji. Codzienny intensywny wysiłek w takich warunkach czyni spustoszenie w organizmie człowieka. Niekiedy przestaje funkcjonować układ trawienny. Człowiek wtedy jest już zmęczony, odwodniony i ogólnie wyczerpany. Z reguły proste dla człowieka czynności stają się niewykonalne. Powietrze na wysokości powyżej 8 tys. jest tak rozrzedzone, że człowiek przy jednym kroku musi wykonać 4-12 wdechów, robiąc przy tym krótkie przerwy co maksymalnie 10 kroków. Jednocześnie ważne jest pełne skupienie podczas takiego wspinania, gdyż należy pamiętać, że każdy nasz błąd może zabić nie tylko nas, ale i partnera, do którego jesteśmy przypięci liną.
Dochodzą do tego choroby wysokościowe, czyli obrzęk mózgu i obrzęk płuc.
Należy również chronić oczy przed szkodliwym wpływem promieni UV, gdyż mogą one wywołać tzw. ślepotę śnieżną. Dlatego ważne jest dobre przygotowanie i odpowiedni ubiór himalaisty.
Wejście na 8 tys. wymaga od alpinisty bardzo silnej motywacji, wysokiej kondycji fizycznej oraz psychicznej, aby potrafić przekroczyć swoje granice. Niekiedy nawet zaryzykować swoje życie dla realizacji tego celu. W górach każdy odpowiada za własne życie. Niekiedy himalaista zmuszony jest do porzucenia swojego partnera, przyjaciela w celu ratowania własnego zdrowia i życia, gdyż na wysokości powyżej 8 tys. m n.p.m. himalaista nie jest w stanie pomóc zejść drugiej osobie.
Co kieruje himalaistą, że poświęca własne zdrowie, a nawet życie?
Głównym źródłem tej motywacji jest chęć eksploracji i świadomość bycia tam, gdzie inni jeszcze nie byli. Niektórzy porównują zdobywanie szczytu do dotykania absolutu. Ta intensywność doznań sprawia, że alpiniści ryzykują własnym życiem, aby przez chwilę poczuć stan euforii. Na czym polega himalaizm? Himalaizm to nie sport, lecz styl życia — pasja, której my zwykli ludzie nie zrozumiemy, dopóki tego nie doświadczymy.
Największe wyzwania himalaizmu w 2018 roku:
Aktualnie największym wyzwaniem himalaizmu jest zdobycie K2 w Himalajach w paśmie Karakorum zimą. Człowiek jeszcze nie postawił tam nogi o tej porze roku. Polska ekipa pod kierownictwem Krzysztofa Wielickiego chce po raz pierwszy zdobyć ten szczyt w tych ekstremalnych warunkach.
Główną trudnością we wspinaczce zimowej są huraganowe wiatry wiejące ze średnią prędkością 120 km/h oraz temperatury spadające do – 50 stopni Celsjusza.
Powodzenie tej wyprawy uwarunkowane jest przez tzw. okno pogodowe, czyli moment, kiedy wiatr wieje z prędkością poniżej 60 km/h. Himalaiści mają wtedy kilkanaście godzin czasu na zdobycie szczytu i bezpieczny powrót do bazy.
Polecamy także wpis: Przez wyspę Rodos w kilka dni
Autor: Marlena Bielska
