Leasing w przedsiębiorstwie
1. Wstęp
Leasing w Polsce z roku na rok cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród firm, ponieważ jest to jedna z lepszych form finansowania działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy coraz częściej decydują się na wystąpienie w roli leasingobiorcy i pozyskiwać niezbędne narzędzia do prowadzenia firmy od leasingodawców. Jednak należy pamiętać, że właścicielem danego środka trwałego podczas terania umowy jest finansujący, czyli leasingodawca. Należy tu zaznaczyć, że leasing może mieć różne form takie jak np. leasing pośredni, bezpośredni i fabryczny. Pierwszy z nich charakteryzuje się tym, iż finansujący kupuje dane aktywo trwałe od dostawcy i oddaje w leasing. Druga forma pozyskania przedmiotu leasingu to chwila gdy finansujący jest jednocześnie dostawcą, czyli producentem. Natomiast leasing fabryczny występuje w chwili gdy finansujący jest powiązany kapitałowo z producentem. Korzystający natomiast zobowiązuje się spłacić raty za daną nieruchomość lub ruchomość. Czas na jaki umowy zostają podpisane różnią się w zależności od rodzaju leasingu.
2. Rodzaje leasingów najczęściej wykorzystywanych w Polsce
Najpopularniejsze rodzaje leasingu to operacyjny i finansowy. Leasing operacyjny charakteryzuje się przekazaniem środka trwałego zazwyczaj na okres ok. 40% okresu amortyzacji. Wynika z tego, że leasing samochodu trwa minimum 2 lata, maszyn i urządzeń ok. 3 lata, nieruchomości minimum 5 lat. Amortyzację nalicza właściciel przedmiotu, czyli leasingodawca. Leasing operacyjny jest uznawany za bardzo korzystną formę finansowania, ponieważ korzystający może ująć w koszt uzyskania przychodu całkowity koszt, jaki ponosi (rata kapitału i odsetki). Podatek VAT również może odliczyć każdorazowo, ponieważ jest to uznane za usługę obcą. Naturalnie leasingobiorca ma prawo do wykupu przedmiotu leasingu po wygaśnięciu umowy, ale może również w dowolnej chwili wypowiedzieć umowę.
Leasing finansowy ma większą swobodę w zawieraniu umów, ponieważ obie strony mogą ustalić ile będzie trwał leasing, lecz nie krócej niż 6 miesięcy. Jednak w porównaniu do poprzedniego rodzaju leasingu zachodzą poważne różnice. W leasingu finansowym środek trwały jest przekazywany do użytkowania leasingobiorcy, lecz stanowi również jego środek trwały, od którego może naliczać amortyzację. Jednak w tym wypadku w koszty uzyskania przychodu przedsiębiorca może ująć tylko odsetki, więc zarówno odsetki jak i amortyzacja będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu. Dodatkowo podatek VAT należy opłacić w momencie wydania przedmiotu. Po zakończeniu umowy korzystający staje się właścicielem środka trwałego.
3. Przedmioty leasingów oraz wady i zalety takich rozwiązań
Firmy leasingowe prześcigają się z pomysłami, które dotyczą przedmiotów leasingu. Najpopularniejszymi środkami przekazywanymi do użytkowania są: samochody (osobowe i ciężarowe), maszyny, nieruchomości, sprzęty biurowe. Przyjęte tego rodzaju rozwiązanie może być świetną odpowiedzią na zamieniające się nowinki techniczne. Prędkość z jaką zmienia się technologia jest zaskakująca i z pewnością stanowi problem w przedsiębiorstwach, w których wygenerowanie większego zysku i efektywności jest uzależnione od maszyn, które przedsiębiorstwo posiada. Leasing potrzebnego sprzętu niweluje problem z brakiem najnowszych urządzeń, ale również pomaga w płynności finansowej, ponieważ specjalistyczne sprzęty to ogromna inwestycja, która często jest niemożliwa przez bariery finansowe.
Jednym z wyróżniających się leasingów jest oprogramowanie. Stanowi ono wartość niematerialną i prawną, więc z prawnego punktu widzenia nie może stanowić przedmiotu leasingu. Przedsiębiorca może jednak podpisać umowę na leasing licencji. Jednak wcześniej leasingodawca musi uzyskać zgodę właściciela oprogramowania na świadczenie usługi leasingu, ponieważ to producent ma prawa autorskie. Tego rodzaju leasing jest odpowiedni dla młodych przedsiębiorców, którzy nie mają na tyle wysokiego kapitału, aby finansować zakup. Wadą takiego rozwiązania są jednak aktualizacje, za które leasingobiorca zazwyczaj ponosi dodatkowe koszty.
Na polskim rynku od niedawna zaczyna cieszyć się powodzeniem leasing pracowniczy. Jest to alternatywna forma pozyskiwania pracowników np. do prac sezonowych. Dzięki temu pracodawca nie musi szukać pracowników, przeprowadzać rozmów kwalifikacyjnych oraz sporządzać umów dla pracowników. Leasing może być zawarty pomiędzy firmą pracownika a leasingobiorcą. Pracownik może, lecz nie musi, zgodzić się na tego typu rozwiązanie. W przypadku odmowy pracownik nie ponosi z tego tytułu żadnych konsekwencji. Zakładając, że pracownik przystanie na taką propozycję wówczas przechodzi na urlop bezpłatny u swojego pracodawcy. W trakcie urlopu bezpłatnego to leasingobiorca ponosi koszty z tytułu ubezpieczeń i wynagrodzeń.
Warto skupić swoją uwagę na jednym z najpopularniejszych środków trwałych, który jest przedmiotem leasingu. Mowa oczywiście o samochodzie osobowym. Od 2019 roku wprowadzono istotne zmiany w ujmowaniu w kosztach leasingu oraz amortyzacji za samochody osobowe. Dotyczą one ograniczeń od wartości samochodu:
- 150 tys. zł na spalinowe i hybrydowe samochody osobowe,
- 225 tys. zł na elektryczne samochody osobowe.
Wprowadzono również 75% ograniczenie ujmowania kosztów eksploatacyjnych dla samochodów wykorzystywanych w celach mieszanych (w firmie i prywatnie).
W przypadku aut o większej wartości zmiany dotyczące limitu odliczania rat leasingowych do kosztów uzyskania przychodu ma dużo większe znaczenie.
Limit do danej wartość samochodu można obliczyć według wzoru:
(limit cenowy)/(wartość samochodu)*100%
Poniższe tabele ukazują zależność wartości samochodu od kwoty, którą można ująć w kosztach uzyskania przychodu.
Samochód z ograniczeniem do 150 tys. zł Samochód z ograniczeniem do 225 tys. zł
| Wartość samochodu | KUP | NKUP |
| 150 tys. zł | 100 % | – |
| 250 tys. zł | 60 % | 40 % |
| 500 tys. zł | 30 % | 70 % |
| Wartość samochodu | KUP | NKUP |
| 150 tys. zł | 100 % | – |
| 250 tys. Zł | 90 % | 10 % |
| 500 tys. zł | 45 % | 55 % |
Poniżej został przedstawiony przykład obliczenia kosztu uzyskania przychodu z raty leasingowej
Przykład
Założenia: suma rat kapitałowych wynosi 270 tys. zł netto na 5 lat.
150 000/301 050 * 100% = 49,83 %
(270 000/5)/12=4500 zł
(31 050/5)/12= 517,50 zł
(4500+517,50) * 49,83% = 2 500,22 zł
Kwota miesięcznego KUP wynosi 2 500,22 zł
W przypadku, gdy raty kapitałowe wynoszą 270 tys. zł netto podatnik ma prawo do odliczenia 49,83% raty w koszty uzyskania przychodu. Ponadto VAT można odliczyć jedynie w 50 %, lecz połowa podatku VAT, która nie podlega odliczeniu może stanowić w 49,83% koszt uzyskania przychodu. Po dodaniu miesięcznej raty kapitałowej i połowy VAT należy daną kwotę pomnożyć przez limit wartości samochodu. W ten sposób oblicza się miesięczny koszt uzyskania przychodu z faktury leasingowej.
4. Kredyt czy leasing
Z jednej strony posiadanie auta daje nam wiele możliwości, a z drugiej myśl o zaciągnięciu kredytu na jego zakup często wywołuje w nas stres. Kredyt i leasing ma swoje plusy i minusy.
Główną wadą są skutki podatkowe. Niestety w przypadku zaciągnięcia kredytu nie ma podstawy prawnej do ujęcia raty kredytu w kosztach, ponieważ można odliczyć jedynie odsetki. Dodatkowo czas trwania umowy kredytowej jest ustalany indywidualnie, a wszystkie procedury przed podpisaniem umowy są skomplikowane i czasochłonne. Porównując leasing operacyjny jest znacznie korzystniejszy pod względem podatkowym. Czas trwania umowy zależy od rodzaju leasingu i przedmiotu oraz od kwoty wpłaconego kapitału. Zaletą leasingu są również uproszczone procedury i szybsze rozpatrzenie wniosku.
5. Podsumowanie
Leasing jest zdecydowanie korzystną formą finansowania przedsiębiorstwa, lecz przy podejmowaniu decyzji należy wziąć pod uwagę indywidualność każdego przedsiębiorstwa. Właściciel działalności gospodarczej lub osoby decyzyjne w spółce po analizie finansowej przedsiębiorstwa sami oceniają sytuację firmy i zasób środków do wykorzystania.
Autor: Alicja Nowakowska – Koło Naukowe Rachunkowości WSZiB
