Umiejętności miękkie umiejętnościami przyszłości.
Czy byliście może kiedyś na lekcji języka polskiego, podczas której oceniano prace wedle jedynego, słusznego klucza? A może mieliście kilka warunków z rzędu u profesora, u którego najwyraźniej nie dało się zdać? A może znacie kogoś kto chodził do tzw. “zakładu pracy”, który był w istocie zakładem karnym? Z którego można było wyjść w każdy piątek na przepustkę, żeby już w poniedziałek do niego powrócić…
Ja znam wiele takich osób i nie są to pojedyncze przypadki, lecz bardziej chleb powszedni naszej edukacyjno-biznesowej rzeczywistości. Chciałbym w tym artykule podzielić się moimi przemyśleniami na ten temat. Czy tak musi być? Czy mamy jakiś wpływ na przyszłość? Będę pisał o umiejętnościach przyszłości, czyli umiejętnościach miękkich, które w moim odczuciu rozprawią się raz na zawsze z metodami, które już dawno powinny być eksponatami w skansenie nauczania. Lecz najpierw kilka faktów i wyliczeń.
Trójkąt efektywności zapamiętywania
Metodyka nauczania w szkołach publicznych opiera się głównie na słuchaniu nauczyciela, oglądaniu i czytaniu tego co mamy w podręcznikach lub tego co nauczyciel napisze na tablicy. Regularnie zadawane są prace domowe, do których uczniowie są w niewielkim stopniu zmotywowani. Trójkąt efektywności zapamiętywania wskazuje, że maksymalnie mieliśmy szansę zapamiętać do 30% treści. Natomiast zasada ta opiera się na tym, że wiedzę przekazują nam świetni mówcy, a materiały są przygotowane w przemyślany sposób. Jak pewnie pamiętacie – tak nie jest. Zatem zakładam, że zapamiętaliśmy maksymalnie połowę z tego, czyli 15%. Zróbmy szybkie przeliczenie. 13 lat spędziliśmy w szkołach… Zatem nieco ponad 11 lat już zmarnowaliśmy pod kątem przyswajania wiedzy. Odwołując się do średniej długości życia w Polsce przekłada się to na wartość 15% życia człowieka. Dodatkowo może pojawiać się pytanie o przydatność zastosowania wiedzy w życiu z tych 15%.
Studia z kolei mały nacisk kładą na samodzielność i kreatywność, co boleśnie odczuwają studenci chcący wejść na rynek pracy. Dostają wtedy od firm zdecydowane “nie”, co po wielu latach poświęconych na naukę jest niejednokrotnie przyczyną pogorszenia się samooceny młodych ludzi lub nawet depresji. Zatrudniają się wtedy w firmach, w których robią rzeczy, których nie lubią robić i to tylko dla pieniędzy. Co negatywnie wpływa na ich związki i relacje. Rozszerzamy tym samym krąg nieszczęścia na inne osoby i przyszłe pokolenia.
Kompetencje miękkie przyszłości
Uważam, że zrozumienie takiego stanu rzeczywistości to wystarczająca przesłanka, żeby coś z tym zrobić i zakończyć egzystowanie tego typu metod. Dlatego chciałbym zaproponować umiejętności przyszłości – umiejętności miękkie. W tym artykule pokrótce omówię trzy.
Inteligencja emocjonalna
Zacznijmy od inteligencji emocjonalnej. Nasza pierwsza umiejętność opisuje zdolność rozumienia siebie i własnych emocji oraz kierowania i kontrolowania ich, czyli empatia, asertywność, perswazja, współpraca i przywództwo. Co może się stać jeżeli nie mamy inteligencji emocjonalnej? Wyobraźmy sobie człowieka, który jest wynalazcą i stworzył patent, który będzie rewolucją na rynku samochodowym. Lecz bez inteligencji emocjonalnej może nie mieć potrzebnych umiejętności, żeby być w stanie swój patent w ogóle sprzedać. Może wystąpić taka sytuacja, że nawet nikt nie będzie wiedział, że coś wynalazł bo przecież on jest genialnym wynalazcą, to inni mają się zająć otoczką… A kiedy okazja do sprzedaży już się trafi, nie będzie na tyle asertywny i da się namówić na śmiesznie niską cenę.
Inteligencja finansowa
Skoro wspomniałem o niskich cenach to warto wspomnieć o drugiej umiejętności, którą chciałem opisać: inteligencji finansowej. Wyobraźmy sobie, że mamy kiepską sytuację finansową – przestało nam się “powodzić”… Naturalnym krokiem, jest oszczędzanie. Ograniczamy wtedy naszą aktywność społeczną, tracąc tym samym możliwości do zbudowania siatki kontaktów i uzyskania potencjalnie lepszej pracy. Coraz więcej czasu i uwagi poświęcamy na ograniczaniu kosztów, co przekłada się na zmniejszenie czasu i możliwości na nabycie nowych umiejętności, które pozwoliłyby nam poprawić sytuację finansową. Wkraczamy w błędne koło pogarszające naszą sytuację. Inteligencja finansowa pozwala myśleć o wszystkich elementach swojego życia (w tym o pieniądzach) inwestycyjnie i np. w przypadku zmniejszenia ich ilości, tak nimi zainwestować i tak pokierować swoim czasem, żeby być w stanie odwrócić tę niekorzystną sytuację…
Coaching
A skąd wiedzieć jak tę nieprzychylną sytuację odwrócić? Skąd wiedzieć jakie kroki podjąć? Tego nie powie telewizja, radio, ani nieproszeni eksperci od naszego życia. Trzeba zanurkować w siebie, zastanowić się po co żyję? Jaką mam misję? Gdzie chciałbym być za 5 lat, a gdzie za 25? Gdzie marnuję czas, kto z moim znajomych ciągnie mnie bardziej w górę, niż w dół? O tym jest coaching. Coaching nie jest magią, coaching nie jest tanim i żałosnym motywowaniem: dasz radę! Osiągniesz cel! Coaching pozwala nam w taki sposób pokierować naszym życiem, żeby być tam gdzie chcemy, a nie tam gdzie chcą inni albo akurat tak wyszło. I możemy sami nad tym pracować i tym kierować.
Podsumowanie
Pisząc o tym jestem lekko wzburzony i głęboko zmartwiony, że tak wielu ludzi pozwala sobie na takie marnowanie życia… Chciałbym, żeby wspomniany we wstępie styl życia stawał się przeszłością. Wskazałem umiejętności miękkie jako umiejętności przyszłości, dlatego że moim zdaniem pozwolą one na przeniesienie obecnych metod tam gdzie ich miejsce, czyli do muzeum reliktów przeszłości. Zachęcam, żeby czytać i słuchać właściwych rzeczy oraz, żeby uczyć się potrzebnych w życiu umiejętności. I zachęcam, żeby nałożyć filtr otwartości umysłu i bezpardonowo rozprawiać się z kulturowymi pozostałościami trzymającymi nas w niebycie i w biedzie.
Autor: Sylwester Dusza
